Le Jamie Ó Tuama
Bunaíodh cumann iománaíochta ‘Laochra Óg’ thiar sa bhliain 2014 agus ó shin i leith tá an iománaíocht ag gabháil ó neart go neart i Múscraí – ceantar ina bhfuil an pheil go mór in uachtar ann go traidisiúnta. Lonnaithe gar do Chluain Droichid ar an mbóthar idir Mhaigh Chromtha agus Bhaile Bhúirne, is iad an t-aon chlub iománaíochta sa cheantar. Meallann siad a gcuid imreoirí ó pharóistí Bhaile Bhúirne, Chúil Aodha, Chluain Droichid, Mhaigh Chromtha agus ón gceantar máguaird.
Labhair ball agus traenálaí de chuid an chlub, Diarmuid Ó Meachair, linn faoin bhfás agus faoin bhforbairt mhór atá tagtha ar an gclub ó bunaíodh é.
‘Bunaíodh ‘Laochra Óg’ i mí Eanáir, 2014. Ní raibh aon chumann iománaíochta ná aon chumann camógaíochta sa cheantar ag an am.
Tá ceantar an-mhór ag Laochra Óg mar a déarfá. Clúdaíonn sé 121 míle cearnaithe agus ta ceithre pharóiste laistigh den cheantar sin. Tá Baile Bhúirne agus Cill na Martra sa nGaeltacht agus ansan, tá Cluain Droichid agus Maigh Chromtha nach bhfuil. Laistigh de san, chomh maith, tá naoi mbunscoil agus ceithre mheánscoil.
Rud iontach atá tosaithe le déanaí ná go bhfuil daoine ón gclub ag dul isteach sna scoileanna ag déanamh traenála iománaíochta – rud nach raibh ann nuair a bhíosa ar scoil. Is maith an rud é san.’
Maidir leis an tionchar atá ag an gcóitseáil sin ar na scoileanna agus ar mhuintir óg an phobail trí chéile, deir Ó Meachair go bhfuil toradh na hoibre le feiceáil go soiléir.
‘Bhíosa ag traenáil leis an bhfoireann fé 10 agus bhí sé go hiontach leaids óga ó Chúil Aodha a fheiscint ag dul anonn ann.
D’aithníos iad ón scoil agus ó Linn Snámha Chúil Aodha nuair a bhíos ag obair inti. Bhí sé deas daoine eile ó Chúil Aodha a fheiscint ann mar, is dócha, nuair a bhíos féin agus mo dheartháireacha ag dul ann ní raibh ach sinn fhéinig ann ó Chúil Aodha. Bhíodh an chuid eile ann ó Chluain Droichid nó ó Bhaile Bhúirne ach, anois, tá meascán an-mhór ann ó na ceantracha ar fad. Is deas an rud é sin.
Is breá leo é agus is breá liomsa iad a fheiscint leis na camáin agus iad chomh compordach ag imirt iománaíochta is atá siad ag imirt peile.’
I measc na ndúshlán is mó atá rompu sa ghearrthéarma ná daoine fásta a earcú le himirt le foirne na ndaoine fásta.
‘Tá an cumann camógaíochta tar éis foireann do dhaoine fásta a bhunú don mbliain atá romhainn amach. Tá na foirne faoi aois atá againn ana-láidir sa chamógaíocht ach níl na huimhreacha do na foirne daoine fásta chomh láidir céanna.
Tá na huimhreacha an-mhaith fé aois toisc na traenálaithe ‘is mar sin a bheith chomh dearfach, ach, táimid ag lorg daoine fásta le páirt a ghlacadh sa gclub. Mar sin, tugaim cuireadh d’aoinne mórthimpeall an cheantair ar mhaith leo páirt a ghlacadh sa chlub teacht chugainn. Tugaigí libh na camáin agus glacaigí páirt sa gclub!’
Ar an drochuair, níl páirceanna ná clubtheach ag Laochra Óg fós, ach, tá an club ag tabhairt faoi sin faoi láthair agus tá pleananna fadtéarmacha nochtaithe acu d’áiseanna nua don chlub ag tosú le páirc nua dá gcuid féin a thógáil. Tá siad ag tabhairt faoi ócáidí agus imeachtaí tiomsaithe airgid faoi láthair le go bhféadfaí na háiseanna is fearr, atá ar aon dul le háiseanna club ar bith eile sa cheantar, a chur ar fáil dá gcuid ball.
‘Faoi láthair níl páirc againn! Tá Nora agus Michael McCarthy ó Glenview Motors tar éis a bpáirc fhéinig a chur ar fáil dúinn. ‘Tír bheag’ is ainm di agus sin an áit a mbíonn na foirne fé aois ag traenáil. Ós na déagóirí suas go dtí an fhoireann do dhaoine fásta tá Coláiste Ghobnatan, an mheánscoil i mBaile Bhúirne, tar éis a bpáirc a thabhairt dúinn. Úsáideann muid an pháirc san don traenáil agus do na cluichí baile ach, is dócha, cé go bhfuil muid fíorbhuíoch den scoil san, níl aon chomparáid le do pháirc fhéinig a bheith agat.
Tá suíomh ocht n-acra faighte againn taobh amuigh de Mhaigh Chromtha. Tá cead faighte againn do pháirc imeartha, fhalla iománaíochta, pháirc traenála agus do chlubtheach. Is í an pháirc an rud is tábhachtaí. Dá mbeadh ár bpáirc fhéinig againn bheadh sé sin iontach ar fad.’
I measc na dtiomsaithe airgid a mbeidh an club ag tabhairt fúthu beidh duine de bhunaitheoirí an chlub, Pat Healy, ag tabhairt faoin mórcheantar a shiúl agus é ag gabháil ó chlub go club i Múscraí d’fhonn airgead a bhailiú.
‘Tá Pat Healy ar dhuine de na daoine is airde sa gclub agus fear é a raibh baint aige le bunú an chlub. Is éard atá ar siúl aige ná go bhfuil sé ag tosnú ag siúl ón suíomh atá faighte ag Laochra Óg go dtí na páirceanna atá ag na clubanna ar fad i Múscraí, ar dtúis. Beidh sé ag tosnú ar oíche Nollag. Beidh sé ag siúl chuig an pháirc atá ag Cluain Droichid, uaidh sin go dtí an pháirc atá ag Naomh Abán, uaidh sin go Cill na Martra agus ansan go Béal Átha an Ghaorthaidh. Tá sé chun é a dhéanamh thairis 12 lá. Um Cháisc na bliana seo chugainn tá sé i gceist aige tabhairt faoi na réigiúin eile i gCorcaigh.
Tá rudaí eile ar siúl ag an gclub chomh maith, ar nós tharraingt an 50/50 mar a ghlaonn siad air. Téann an t-airgead san ar fad i dtreo íoc as an bpáirc agus an tógáil atá le déanamh uirthi, le go bhféadfaí imirt uirthi go luath.’
Is féidir tuilleadh eolais a fháil maidir le hócáid tiomsaithe airgid Pat Healy ANSEO
Dar ndóigh, is féidir coinneáil suas chun dáta lena bhfuil ag tarlú ar leathanach Facebook Laochra Óg, freisin.
Níl aon amhras faoi ach go bhfuil daoine iontacha ag stiúradh Laochra Óg agus go bhfuil siad lántiomanta do chur chun cinn na hiománaíochta in iarthar Chorcaí. Tá uaillmhian agus díocas le feiceáil iontu uilig agus iad ag iarraidh a gclub a fhorbairt agus deiseanna agus áiseanna den chéad scoth a fhorbairt dá gcuid ball.
‘Club an-ghníomhach atá ann. Seo é an chéad bhliain domsa a bheith bainteach le traenáil agus a bheith ag féachaint ar an obair ar fad ata ar siúl ag lucht traenála sa gclub. Tá sé cosúil, mar a déarfá, le rud éigin nach bhfaca mé riamh cheana i ndáiríre agus cinnteoidh sé sin na huimhreacha amach anseo. Bunaíodh an club i 2014 agus tá 360 ball ann anois. Tá sé chun dul ó neart go neart, is dóigh liom.
Tá grá ag gach duine sa gclub don iománaíocht. Cíonn tú sin nuair a bhíonn tú ann. Tá an grá céanna ag gach aoinne don chúis. Cíonn tú é sin, chomh maith, sna hurraithe atá againn. Tá urraithe difriúla ag gach foireann – buachaillí agus cailíní – ó fé 8 suas go dtí na foirne sinsearacha agus is comhlachtaí áitiúla ar fad iad siúd. Ní chífeá sin i mórán clubanna eile.’
Níl aon amhras ar Ó Meachair ach go gcuirfear go mór leis an gclub sna blianta amach romhainn agus go dtiocfaidh tuilleadh fáis agus forbartha ar an iománaíocht i gceantar Mhúscraí amach anseo. Daoine uaillmhianacha lán le díocas atá ina bun.
‘Bheadh sé iontach dá mbeadh muid neamhspleách i gceann 20 bliain agus go mbeadh iománaithe cumasacha atá ag baint taitnimh as an gcluiche againn. I ndáiríre, an fáth ar bunaíodh an club an chéad lá ná chun an iománaíocht agus an chamógaíocht a spreagadh i measc na ndaoine. Má tá muid fós á spreagadh i gceann fiche bliain beidh muid sásta. Sin an sprioc is mó atá againn.
Dá mbeadh ár bpáirc fhéinig againn bheadh sé go hiontach gan amhras agus le cúnamh Dé bheadh an fhoireann shóisearach ag imirt ar chaighdeán níos airde ná mar atá anois!’
Coinneoidh na Laochra Óg orthu ag cur chun cinn na hiománaíochta i Múscraí. Go n-éirí leo!